ayette geçen “kadınlara dokunur da su bulamazsanız” cümlesi, Abdullah ibni Ömer tarafından elle dokunma şeklinde anlaşıldığı halde, bir çok müfessir ve müçtehit tarafından cinsi münasebette bulunma şeklinde yorumlanmıştır. Burada nassın yorumundan kaynaklanan iki farklı yaklaşımı buluyoruz.
İmam Malik, Muvatta adlı eserinde boşanma ile ilgili olarak 109 haber zikretmekte ve bu haberlerin ancak 13 adedi Peygamberimiz(as)e istinat etmektedir. Diğer konular, sahabe fetvalarına, fakihlerin görüşlerine veya Medine halkının uygulamalarına dayandırılır. Şimdi biz, geriye kalan 96 haberi, o mezhebin mensubu olarak, değişmez ve kutsal kaideler olarak kabul etmek zorunda mıyız?
E-ÖRF VE ADET ÜZERİNE
Hanefi mezhebine göre “Örfle sabit, nassla sabit gibidir.” Bir başka ifade ile şöyle denilmektedir: Nass bulunmayan yerde, halkın temayüllerine göre hareket edilir. Bazı usulcüler, örf ve adetin yerine göre kıyasa ve istihsana takdim edilebileceğini ifade ediyorlar. Örfe göre hareket etmeyi öneren bir Ayet-i Kerimede şöyle denilmektedir: “Anneler çocuklarını, emzirmeyi tamamlamak isteyen baba için , tam iki sene emzirirler. Annelerin yiyecek ve giyeceğini uygun bir şekilde sağlamak çocuk kendisinin olan babaya borçtur. Ana baba aralarında danışarak ve anlaşarak sütten kesmek isterlerse, ikisine de sorumluluk yoktur. Çocuklarınızı sütanneye emzirmek isterseniz, vereceğinizi örfe uygun bir şekilde öderseniz, size sorumluluk yoktur. Allah’tan sakının, yaptıklarınızı gördüğünü bilin.” (2/233)
71
71 |