3-Hadisleri delil olarak kullanırken dikkat edeceğimiz diğer unsurlar:

Hadis ilmiyle ilgilenenler, hadisleri çok yönlü olarak ele almış, rivayetin sağlamlığı yanında onların anlamlarını ve amaçlarını da tetkik ederek bizlere yararlı bilgiler bırakmışlardır.

Bu arada hadislere farklı açılardan da bakılabileceğini düşünerek bir iki noktaya daha işaret etmek istiyorum.

a) Hadiste özel durumları ve amaçları tetkik etmek.

Örneğin bir yasak konulmuşsa, bu yasak umuma ilan edilmiş midir? Yoksa özel bir durumla mi ilgilidir? Eğer bir

yasak, o devrin ve belli bir olayın özelliğinden kaynaklanıyor ve alınan tedbir de o devrin ve o olayın kötülüğünü izaleye çalışıyorsa, bu yasağın, bütün zamanları kapsadığını söylemek için acele etmemeliyiz

Bunun örneğini kılık kıyafet konusundaki yasaklarda görmek mümkündür. Bir kere kılık kıyafet konusu dinden

sayılacak bir konu değildir. Çünkü Peygamberimiz(as)in kılık kıyafet konusunda verdiği emirler ve yaptığı tavsiyeler, dinle ilgili bir amaç taşımamaktadır. Hatta bunların bir kısmının siyası bir amaç taşıdığını söylememiz daha doğrudur. Örneğin saçı boyamak, sakalı uzatmak, bıyığı kısaltmak gibi. Bu haberlerin bütününe baktığımızda bunların düşmana benze-memek, onların giyimini taklit etmemek, onlara özenmemek temeli üzerine kurulu olduğunu görürüz. Resulüllah, savaş halinde bulunduğu topluluklara veya ideolojik olarak düşman sayılan putperestlere benzemeye yasak koymuş görülüyor. Bu tutum dini bir gereklilik olmadan da günümüzde devam etmektedir. Düşmanlarımıza