Bazıları 765, bazıları ise 9580 rakkamından bahsediyor.(*) İcma’ bilhassa muamelat konuları üzerinde yoğunlaşmıştır. Dini terimlerin anlamları ve nassların yorumu konusundaki uzlaşmalar da icma’ olarak bir hayli yekün tutar.
İcma’ya dayanan hükümlere aşağıdaki örnekleri verebiliriz:
1-Nikahta şahit bulundurmanın dayanağı var mıdır? Kitapta ve Sünnette her hangi bir dayanağını bulamadığımız bu meselenin temellendirilmesi alimlerin ve ümmetin icma’sıyla olmaktadır. Müçtehit imamlar, nikahta şahit bulundurmanın gereği konusunda ittifak etmişlerdir; bu konuda her hangi bir ihtilaf yoktur.
Nikahta şahit bulundurulmasının gereğine, Peygam-berimiz(as)’in evlilikle ilgili sözlerini ve uygulamalarını analiz ederek de ulaşabiliriz. Şöyle ki, Peygamberimiz(as), gizli nikah olamayacağını belirtmekte, evliliğin ilan edilmesini emretmekte, düğün yemeğini teşvik etmekte, düğün eğlencelerini hoş karşılamaktadır. Evliliğin ilan edilmesi istendiğine göre, buradan hareketle nikahın ilan edilmesinin asgari şartının en az iki kişinin şahitliği olabileceği çıkarılabilir. Bu ise bu konuda yapılmış bir içtihattır. Evlilik de muamelatla ilgili olmakla içtihada açık bir konudur.
2-Muta nikahı da alimlerin icma’sı ile yasaklanmıştır. Muta nikahının yasaklandığına dair haberlerde başlangıçta birlik yoktu. Bazı rivayetlere göre, gaza için sefere çıkanlar, Peygamberimizin izniyle muta nikahı yapmış ve muta nikahının yasaklandığına dair her hangi bir haber de kendilerine ulaşmamıştır. Bazı rivayetlere göre de
 * İslam Fıkıh Ansiklopedisi. Müellifi: Prof. Dr. Vehbe Zuhaylî. Feza Yayıncılık. İst.1994
65
65 |