17. YÜZYILDA RİZE TARİHİ
A- 17. YÜZYILDA OSMANLI İMPARATORLUĞU
1- 1603 tarihinde İran Şahı Şah Abbas, 1578-1590 tarihleri arasında Osmanlı topraklarına kattığımız memleketlerden Kars'a kadar olan bütün Azeri memleketlerini geri aldı. Bunun üzerine İran'la 9 yıl süren bir savaş başladı. 1603 yılında yapılan savaşlarda Osmanlı kuvvetleri başarı gösteremediler. Bu süre içinde Osmanlılar İran üzerine iki kez sefer düzenledi. 1616 ve 1622 tarihinde İran üzerine yapılan seferlerde de istenilen sonuçlar alınamadı. Ancak 1625 yılında İranlılar Gürcistan kuvvetlerine yenildiler. 2- Genç Osman'ın öldürülmesi üzerine Erzurum Valisi olan Abaza Mehmet Paşa isyan etti. 1627 yılında Abaza üzerine gönderilen kuvvetler yenildiler. Ordu içinde bulunan yeniçeriler ile Trabzon Beylerbeyi dahil bazı paşalar yok edildi. Erzurum 1628 yılında yeniden kuşatıldı. Abaza Mehmet Paşa teslim oldu ve Bosna valiliğine getirildi. Bir müddet sonra 1634 yılında idam edildi. 3- 15 yıl süre ile İran hâkimiyetinde kalan Bağdat, 1638'de ikinci defa fethedildi. 4- 1639 yılında İran'la Kars-i Şirin antlaşması imzalandı. Bu antlaşma sonunda Bağdat, Basra, Ahisha, Kars ve Van Osmanlılara bırakıldı. 5- 1656 yılında başlayan Köprülüler devri 1691 yılına kadar sürdü. 6- Osmanlılarla Ruslar arasındaki ilk savaş 1678 yılında yapıldı. 7- 1669 yılında Girit adası alındı. 8- 1683 yılında II. Viyana kuşatması ile başlayan Osmanlı- Rus Savaşları Osmanlıların yenilgisi ile nihayete erdi ve savaş sonunda 1699 tarihli Karlofça Antlaşması imzalandı. Karlofça Barış Antlaşması Osmanlıların gerileme devrinin başlangıcı oldu.
B- 17. YÜZYIL BAŞLARINDA RİZE KAZASI
17. yüzyıl başlarında Rize kazası hakkındaki bilgilerimiz I. Ahmet zamanında (1603 - 1617) yazılmış olan 348 numaralı Trabzon İcmal
95
95 |