Rize Mütesellimliğine, kardeşi Aldülkadir Ağayı Çürüksu Kaymakamlığına, Şatırzade Osman Beyi de askerin komutanlığına görevlendirdi. Buna rağmen Tuzcuoğulları kendi başlarına hareket etmeye, verilen emirleri yerine getirmemeye başlamışlardı. Kendilerine yapılan bir iki ihtara rağmen bildiklerinden şaşmıyor, fakat ince bir siyaset takip ederek isyan için uygun bir ortam oluşturmaya çalışıyorlardı. Nihayet uygun bir ortam doğdu. Trabzon Valisi Osman Paşa, Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa üzerine tertip edilen Mısır seferine katılmakla görevlendirilmişti. Rize Mütesellimi Tahir Ağa da mahallinden topladığı 750 kişilik bir kuvvetle Osman Paşanın kuvvetlerine katılmış ve vali ile birlikte Trabzon'dan ayrılmıştı. Valinin Trabzon'dan ayrılışını fırsat bilen ve zamanın uygun olduğunu gören Tuzcuoğulları ayaklandılar. Çürüksu Kaymakamı Tuzcuoğlu Abdülkadir Ağa, birkaç bin kişilik bir kuvvetle Gönye'yi ele geçirdi. (Eylül 1832) Buranın mütesellimi kaçtı. Abdülkadir Ağa, Kavalalı Mehmet Ali Paşa ile anlaştığını ve Trabzon üzerine yürüyeceğini söylüyor, halkı isyana teşvik ediyordu. Bu arada Rize, Of ve Sürmene taraflarındaki eşkıya da kendi bölgelerinde harekete geçmişti. Abdülkadir Ağa, Artvin üzerine yürüyünce şehrin eşrafından Ali Bey, kardeşi Recep Bey, Sülü Bey, Laz - Aslan Bey ittifak ederek şehre hakim oldular. Buranın mütesellimi Süleyman Şevki Bey de çareyi kaçmakta buldu. Trabzon Valisi Osman Paşa, duruma hakim olabilmek için Şatıroğlu ile Kaymakam Ahmet Ağayı asilerin üzerine görevlendirdi. Kendisi de aldığı emir üzerine Trabzon'a döndü. Şatıroğlu komutasındaki kuvvetler isyanı bastırmaya çalışmış ve yer yer de başarılı olmuşlardı. Şatıroğlu kuvvetleri Artvin'e dahil olduğunda buradaki Tuzcuoğlu taraftarları olan şakiler Abdülkadir Ağaya sığındı. Osman Paşa Trabzon'a dönünce, beraberinde bulunan Trabzon Mütesellimi Tahir Ağa, isyankâr kardeşi Abdülkadir Ağanın affını istedi. Abdülkadir Ağa da aman diledi. Fakar vali bu isteği kabul etmeyerek isyancıların idamı için İstanbul'a yazı yazdı, gönderilecek fermanı bekliyordu. Tuzcuoğulları da Vali Osman Paşa ile anlaşamayacaklarını anlayınca İstanbul'a müracaat ettiler. Daha önce Trabzon'da iki kere valilik etmiş olan Muhammediye Seraskeri Hüsrev Mehmet Paşaya bir mektup yazarak kendilerini kurtarmalarını istediler. Bu mektupta can ve mal emniyetleri için İstanbul'a çağrılmalarını veya başka bir görevle buralardan uzaklaştırılmalarını istiyorlardı. Hüsrev Mehmet Paşa, sadrazama yazdığı mütalâada "Bunlar sağlam bir ayakkabı değildirler" demekle birlikte
134
134 |