Rize’nin Yönetim Tarihi.

   Hisse. An Karye-i Mapavri (Çayeli-Merkez):

  Hane: 38, Mücerred: 2, Baştina:9,

  Müslüman-ı nev: Hane:38, Mücerred: 16,

  Müslim-i kadim veya müsellem-i kadim:(46) Hane: 8, Mücerred: 3, Asiyap, bab:6, Hasıl: 7000

  Hisse. An Karye-i Maryeva( Şairler): Hasıl: 174

  Niyabet:(47) Nahiye-i Rize. Nefs-i Rize. Hasıl: 10 000

  Mukataa:(48) Hasıl: 9 000 Yekün: 19 000

  Yuva-i şahin ve baz:(49) Der Nahiye-i Rize. Yekün: 450

  YEKÜN: (Trabzon Sancak Beyine Rize Kazasından tahsis edilen gelirler yekünü)

  Nefer:2550, Kura:8, Mahalle: 35

  46 Burada Mim, Sin, Lam, Mim harfleri ile yazılan kelime Osmanlıca’da Müslim okunabileceği gibi müsellem de okunabilmektedir. Bu konu ile derinlemesine ilgilenenler, kelimeyi müsellem şeklinde okuyup bunun eskiden beri vergiden muaf kimseler için kullanıldığını söylemekteler. Fakat yekün bölümünde müsellem denilen kimseler, Müslüman tabiri altında gösterilmiştir.

  47  Niyabet: vekillik demek? Bir takım devlet görevleri karşılığında reayadan alınan ücret veya vergi anlamına da gelmektedir.

  48 Mukataa: Ekilen toprak için verilen muayyen vergi. Veya bir kira karşılığı arazinin ekime verilmesi.

  49 -Baz kelimesi doğan anlamına gelmektedir. Muhtemelen şahin ve doğan besleyenlerden bir miktar vergi alınmaktadır. Bu tür verginin Trabzon sancağının başka bölgelerinden de alındığı kayıtlarda mevcuttur. Bilhassa Çepnilerin yaşadığı Trabzon’un batısında kalan dağlık bölgelerden.