Orhan Naci AK

  düzenlenmesi ilgilidir. Bunlar,Trabzon şehrine denizden ve karadan gelen malların vergilendirilmesi, esnaf ve tüccarın uyacağı kuralları, gümrük işlerini, şaraptan, ipek ve mamullerinden ve şehre girecek balmumundan alınacak vergileri içerir. Trabzon Sancağı kanunlarının sekizincisi “Trabzon Livası Kanunnamesi” adı altında timar erbabıyla reayanın münasebetlerini düzenler.Bu münasebetle bütün kazaları ilgilendirir. Genellikle Trabzon şehrine gelen mallardan alınan vergiler padişaha aitti.

   Trabzon Kanunnameleri isimleriyle şöyledir. İskele Kanunnamesi, Dellaliye Kanunnamesi, İhtisap Kanunnamesi, İpek Resmi Kanunnamesi, Şem’ane (balmumu) Resmi Kanunnamesi, Niyabet Kanunnamesi, Değirmendere’deki değirmenler hakkında emr-i şerif ve Trabzon Livası Kanunnamesi.

   g)Karyelerin Yönetimi: Tanzimat dönemine kadar Osmanlı Devleti taşra yönetiminde, karye veya mahalle tabir edilen yerleşim yerlerinin kendine özgü bir yönetiminden bahsetmek mümkün değildi. Yani bunlar bu gün olduğu gibi muhtarlar veya atanmış veya seçilmiş bir yönetici tarafından yönetilmiyor ve ayrıca bir tüzel kişiliğe sahip

  bulunmuyorlardı. Osmanlı timar sistemine göre mahalle olsun karye olsun bu yerleşim birimlerinin vergi gelirleri bir kimseye tahsis edilir ve o kimse bu yerleşim yerinin vergilerini toplayarak kendi geçimini temin ederken bu yerleşim yerinin güvenliğinden de sorumlu tutuluyordu. Zaimlerin de sorumluluk bölgeleri vardı. Zaimlerin timarlarının ille de sorumlu olduğu bölgeden olması gerekmiyordu. Örneğin Hemşin bölgesinin geliri, Trabzon Sancak Beyine tahsis edilmişken Hemşin Zaimi de başka karyelerin gelirlerinden istifade ediyordu. Trabzon Sancağında karyelerin gelirleri genellikle, yeniçeri, sipahi,