I  II  III  IV  V  VI  VII  VIII  IX  X  XI  XII  1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37  38  39  40  41  42  43  44  45  46  47  48  49  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  81  82  83  84  85  86  87  88  89  90  91  92  93  94  95  96  97  98  99  100  101  102  103  104  105  106  107  108  109  110  111  112  113  114  115  116  117  118  119  120  121  122  123  124  125  126  127  128  129  130  131  132  133  134  135  136  137  138  139  140  141  142  143  144  145  146  147  148  149  150  151  152  153  154  155  156  157  158  159  160  161  162  163  164  165  166  167  168  169  170  171  172  173  174  175  176  177  178  179  180  181  182  183  184  185  186  187  188  189  190  191  192  193  194  195  196  197  198  199  200  201  202  203  204  205  206  207  208  209  210  211  212  213  214  215  216  217  218  219  220  221  222  223  224  225  226  227  228  229  230  231  232  233  234  235  236  237  238  239  240  241  242  243  244  245  246  247  248  249  250  251  252  253  254  255  256  257  258  259  260  261  262  263  264  265  266  267  268  269  270  271  272  273  274  275  276  277  278  279  280  281  282  283  284  285  286  287  288  289  290  291  292  293  294  295  296  297  298  299 



  62

   1520 yılında Tirebolu ve Görele karyelerinin halkı Hristiyandı. Tirebolu'da221 hane, Görele'de 134 hane Hristiyan vardı. Aynı tarihlerde Tirebolu Kalesini 8, Görele kalesini de 7 muhafız koruyordu.

   5. TORUL KAZASI

   Torul Kalesi muhafızları 50 neferdi. Safevi saldırılarına karşı bir tedbir olarak daha fazla güçlendirilmişti. Torul'un köy sayısı fazla hane sayısı azdı. Bu kazanın 60 köyü, 1127 hanesi ve sadece 72.743 akçe geliri vardı.

  

   C- RİZE VE ÇEVRESİ

  

   1. RİZE KAZASI

  

   Kanuni devri başlarında Rize diye adlandırılan yer küçük bir kasaba idi. Bu tarihlerde Kazanın merkezi olan bu yere, Osmanlı literatüründe Riize’nin merkezi anlamında Nefs-i Rize deniyordu. Nefs-i Rize'de 2'si yeni Müslüman gerisi Hristiyan olan 258 hane vardı. Hristiyanların 41'i baştine resmine tabi kişilerdi. Yani babadan oğula geçen mülk sahibi idiler. 1486 tarihinde Nefs-i Rize'de baştine resmine tabi olan herhangi bir kimse yoktu. Babadan oğula geçen özel mülk sahibi olanlar o tarihten sonra ortaya çıkmış olmalıdır.
Prof. Dr. Tayyip Gökbilgin'in bize kaynaklık eden makalesinin Rize bölümüne aldığı bir tırnak içi ifadeye göre Rize merkezinde bir cami mevcuttu. Tırnak içi ifade aynen şöyledir : ''Mezkür Tuder Emeleddin Oğulları Vakara Yani Emeleddin, cami yolunda olan ırmağın köprüsünü yapıp daima ihya etmeğe iltizam ettikleri sebepten avarizden emin olmak emrolunup deftere sept olundu.'' Avariz verisinden yani savaş çıktığında ödemesi gereken vergiden muaf olan yukarıdaki şahıs, Rize merkezinde bulunan bir caminin köprüsünü yapıp onarmakla görevli idi. Bu caminin mevkii neresi olabilir? Henüz iki nev Müslümanın bulunduğu bu yerde bir cami varsa bu camiden istifade edenler herhalde kale muhafızları ile Rize'de görevli kadı, serasker gibi devlet görevlileri ve timar erbabı olsa gerek. Caminin kaleye yakın bir yerde olması akla uygun gelmektedir. Belki de kalenin eteklerini teşkil eden bugünkü Eminettin mahallesinde idi. 1583 tarihli kayıtlara göre Nefs-i Rize denilen bölgede bugün isimlerini hatırlayamadığımız iki mahalle vardı. Bu mahallelerden birinin Eminettin, diğerininde Piri Çelebi mahallesi olması kuvvetle muhtemeldir. Ziraat bahçesinin eteklerini teşkil eden Piri Çelebi mahallesi de içinde eski bir kaleyi barındıran bir yerdi. 1520 tarihinde bu ''köhne'' kalenin kethüdası,

  

 


63
Önceki                  Sonraki