I  II  III  IV  V  VI  VII  VIII  IX  X  XI  XII  1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37  38  39  40  41  42  43  44  45  46  47  48  49  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  81  82  83  84  85  86  87  88  89  90  91  92  93  94  95  96  97  98  99  100  101  102  103  104  105  106  107  108  109  110  111  112  113  114  115  116  117  118  119  120  121  122  123  124  125  126  127  128  129  130  131  132  133  134  135  136  137  138  139  140  141  142  143  144  145  146  147  148  149  150  151  152  153  154  155  156  157  158  159  160  161  162  163  164  165  166  167  168  169  170  171  172  173  174  175  176  177  178  179  180  181  182  183  184  185  186  187  188  189  190  191  192  193  194  195  196  197  198  199  200  201  202  203  204  205  206  207  208  209  210  211  212  213  214  215  216  217  218  219  220  221  222  223  224  225  226  227  228  229  230  231  232  233  234  235  236  237  238  239  240  241  242  243  244  245  246  247  248  249  250  251  252  253  254  255  256  257  258  259  260  261  262  263  264  265  266  267  268  269  270  271  272  273  274  275  276  277  278  279  280  281  282  283  284  285  286  287  288  289  290  291  292  293  294  295  296  297  298  299 



  
11- Pazar ilçesi Yücehisar Camisi'de Ayşe Hanım'ın hayratı olarak 1798 tarihinde yapılmıştı. Günümüzde yıkılarak yenilenmiştir.
12- Güneysu Merkez Camisi'nin ilk yapılış tarihi de 1798'dir. Bu cami 1907 yılında yenilenmiş ve 1990 yılında son şeklini almıştır.
13- En eski eserlerden biri de Çamlıhemşin ilçesi Hala köyü Melivar deresi üzerinde bulunan bir kemer köprüdür. Köylülerin ifadesine göre Küçükdere veya Çakuli Köprüsü olarak bilinir. 8 metre ayak genişliği, 6 metre yüksekliği olan bu eser, üzerindeki orijinal kitabeye göre, 1212 / 1797 yılında yapılmıştı. Köprü, Mustafa oğlu Muhammed'in hayratıdır.
Çakuli köprüsüne yakın bir mesafede, Ayder deresi üzerinde bulunan ikinci bir köprünün kitabesi yerinden sökülmüştür. Kitabesi yerinden sökülen bu köprü ile Çamlıhemşin merkezinde bulunan kemer köprünün Prof. Karl Koch'un tanıklığı ile çağdaş olduklarını söyleyebiliriz. Çünkü ünlü seyyah 1844 yılında bu üç köprünün üzerinden geçmişti.

  

   2. MEZAR KİTABELERİ

  

  Her biri bir sanat eseri olan ve o devrin anlayışına göre dikilen mezar taşları, Rize'nin çok uzak köylerine kadar yayılmıştı. Mezarların kadınlara mı, erkeklere mi ait olduğunu ve mezar sahibinin mesleğini mezar taşının biçiminden anlamak mümkündü. Devrin kültür özellikleri yansıtan mezar taşları, yontu sanatının olduğu kadar, hat sanatının da güzel örneklerini verir. Şüphesiz ki, Rize kabristanlarını süsleyen mezar taşları, Rizeli sanatkarların eserleri değildi. Bunlar başka illerden ve belki de tamamıyla İstanbul'dan getirilmişlerdi.
Eskiden camiler, köyün veya kasabanın merkezi bir yerinde yapılır, kabristan da bu caminin çevresinde bulunurdu. 1940'lı yıllara kadar Şeyh Camisinin önü ile Orta Cami ve Dalyan Camisinin çevresi mezarlıktı. O dönemde bütün Türkiye'de başlatılan bir uygulama ile şehirlerdeki bazı mezarlıklar kaldırıldı. Bu uygulamadan Şeyh Camisi önünde bulunan kabristan ile Orta Cami ve Dalyan Camisi çevresindeki mezarlıklar da nasibini almış, bu meyanda Şeyh Camisi önünde bulunan türbe de yıkılmıştı.
Rize'de tespit edebildiğimiz en eski yazılı mezar taşı, Ardeşen ilçesi Kavak Mahallesi Ekşioğlu Camisinin avlusunda bulunmaktadır. Hacı Mustafa oğlu Ahmet Çelebi'ye ait olan bu mezar, 1128 / 1715 tarihini taşır.
18. yüzyıla ait mezar kitabelerinden bazılarının ölüm tarihleri de şöyledir:
116

  

 


116
Önceki                  Sonraki