19. YÜZYIL İKİNCİ YARISINDA RİZE

   A- 19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞUNA GENEL BİR BAKIŞ

   1. DÖNEMİN TARİHİ OLAYLARI

   1853 - 1856 tarihleri arasında Osmanlılarla Ruslar savaştılar. Ruslar, Osmanlı toprakları üzerinde yaşayan Ortodokslara sahip çıkarak bazı tavizler koparmaya çalışıyordu. İstanbul'da yapılan müzakerelerde Rusların talepleri reddedilince, Ruslar, 150 bin kişilik bir kuvvetle Bosna ve Hersek'e saldırdılar. İngilizlerin ve Fransızların Osmanlılara arka çıkması üzerine de savaş alanı genişledi. Rusların yenilgiye uğradığı bu savaşta Osmanlılar da önemli kayıplara uğradılar.
1856 yılında Tanzimat Fermanının devamı niteliğinde olan Islahat Fermanı yayınlandı ve bunun neticesi de batılaşma hareketleri hızlandı.
1860 yılında Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-i Efkâr adlarında iki gazete yayına başladı. Bunlar Osmanlı İmparatorluğunda yayınlanan ilk gazetelerdi.
1864 ve 1867 tarihli Vilayet Nizamnameleri ile taşra teşkilatı yeniden yapılandırıldı. Eyalet sisteminden vilayet sistemine geçildi. Şehir ve kasabalarda belediye örgütleri kuruldu.
1868 tarihinde Mecelle kabul edildi ve nizamî mahkemeler kuruldu.
1869 tarihinde ilköğretimin zorunlu olduğu kabul edildi.
1871 yılında Kıbrıs'ın yönetimi İngilizlere devredildi.
1876 yılında Kanun-u Esasi kabul edildi ve Meşrutiyet Meclisi toplandı.
1876 tarihinde Osmanlı - Rus savaşları başladı. Osmanlılar doğuda ve batıda büyük topraklar kaybettiler. 93 harbi de denilen bu savaş üç yıl sürdü. Savaş sonunda Romanya ve Bulgaristan elimizden çıktı. Batum'u, Artvin'i, Kars'ı ve Ardahan'ı Ruslara terketmek zorunda kaldık. Batum'da bulunan Lazistan Sancağı merkezi Rize'ye taşındı.
1878 yılında Meşrutiyet Meclisi geçici olarak kapatıldı. Geçici olarak kapatılan bu meclis, 1908 yılına kadar bir daha toplanamadı.

  141