I  II  III  IV  V  VI  VII  VIII  IX  X  XI  XII  1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37  38  39  40  41  42  43  44  45  46  47  48  49  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  81  82  83  84  85  86  87  88  89  90  91  92  93  94  95  96  97  98  99  100  101  102  103  104  105  106  107  108  109  110  111  112  113  114  115  116  117  118  119  120  121  122  123  124  125  126  127  128  129  130  131  132  133  134  135  136  137  138  139  140  141  142  143  144  145  146  147  148  149  150  151  152  153  154  155  156  157  158  159  160  161  162  163  164  165  166  167  168  169  170  171  172  173  174  175  176  177  178  179  180  181  182  183  184  185  186  187  188  189  190  191  192  193  194  195  196  197  198  199  200  201  202  203  204  205  206  207  208  209  210  211  212  213  214  215  216  217  218  219  220  221  222  223  224  225  226  227  228  229  230  231  232  233  234  235  236  237  238  239  240  241  242  243  244  245  246  247  248  249  250  251  252  253  254  255  256  257  258  259  260  261  262  263  264  265  266  267  268  269  270  271  272  273  274  275  276  277  278  279  280  281  282  283  284  285  286  287  288  289  290  291  292  293  294  295  296  297  298  299 



  

   C- TUZCUOĞULLARI İSYANI

   1. BÖLGENİN İDARİ YAPISI VE YEREL BEYLERİN HAKİMİYETİ

  

  17. yüzyılda ortaya çıkan ayanlık, 18. ve 19. yüzyıllarda güçlenerek devam etti. Kaza, sancak ve hatta eyaletlerin yönetimlerini eline geçiren ayanlar, bir derebeyi hatta bir kral gibi davranıyorlardı.
Daha önce söylediğimiz gibi Trabzon'da Murathanlılar, Samsun bölgesinde Canikli ailesi ve Cabbarzadelerden pek çok kişi eyalet valisi, sancak ve kaza mütesellimi olarak görev yaptı. Tuzcuoğlu Memiş Ağa da Batum Sancağı Muhafızı olarak sancak beyliğine kadar yükselmiş bir zattı.
Bölgede hüküm süren derebeyi ve ağalardan bir kısmını, Tuzcuoğulları isyanı dolayısıyla tanıyor, diğerlerini de Alman bilim adamı Prof. Karl Koch'un bölgede gerçekleştirdiği seyahat notlarından öğreniyoruz. Bütün yerli beylerin kudreti, Tuzcuoğulları isyanının bastırılmasından sonra önemli ölçüde azalmıştır.
Padişah emriyle bölgeye iki seyahat yapan Alman bilim adamı Prof. Karl Koch, bu seyahatlerinden birini 1843, diğerini ise 1844 yılında gerçekleştirmiş ve seyahat notlarını kitap haline getirerek yayınlamıştı. Bu değerli eserin Rize ile ilgili bölümleri hemşerimiz Muzaffer Arıcı tarafından tercüme ettirilmiş ve bastırılmıştır. Koch'un bu seyahatnamesi ile bize tanıttığı ova beyleri şunlardır :
1. ve 2. ova beyleri Atina'da oturur. 1. si Atina'nın batı tarafındaki köylerin yöneticisi idi. Kemer, Melyat, Selet ve Rumbat onun emrinde idi. Rumbat'ta Laros kalıntıları bulunuyordu. 2. Atina Beyi, Hemşin deresinin bu tarafında yarım saatlik yerlere hakimdi.
3. Ova Beyi Bulep Ova Beyi idi. Marmanat deresinin verimli topraklarına sahipti.
4. Ova Beyi Ardeşen'e, Fırtına Deresi'nin alt bölümüne;
5. Ova Beyi Viçe Suyunun dağ eteklerine kadar uzanan kesimine;
6. Ova Beyi Arhavi Suyunun sol tarafına;
7. Ova Beyi Arhavi Suyunun dağ eteklerine kadar uzanan bölümüne;
8. Ova Beyi üç saatlik mesafedeki Rizzeh bölgesine;
9. Ova Beyi Hopa Suyu ve yakın çevresine;
10. Ova Beyi Çoruh'a akan Üç kale suyu boyunca Çat Ova bölgesine;
11. Ova Beyi Metrio Ovasına;
12. Ova Beyi Perlevan bölgesine;
13. Ova Beyi Maradit bölgesine;
126

  

 


126
Önceki                  Sonraki