Pakistanlı Şair ve Düşünür

MUHAMMET İKBAL

(1877-1938)

Muhammet İkbal bütün yazı ve şiirlerinde insanın hür iradesine vurgu yapmaktadır. Doğuda Müslümanların esa-retten kurtulmaları için her şeyden önce esaretten kurtulmak istemeleri, kölelik ruhundan kurtulmaları, mücadeleci bir ruha sahip olmaları gerekmektedir. İnsanlarda böyle bir kudret mevcuttur. İkbal bütün şiirlerinde bu kudret ve kuvveti harekete geçirmeye çalışmıştır. İkbal bir şiirinde şöyle diyor:

“Varlık yokluk uçurumundan çık, yüksel. Bu “nasıl ve ne kadar” kayıtları ile bağlı olan cihanın üstüne çık. Kendi varlığındaki benliği mamur et. İbrahim gibi Kabe mimari ol.” (Şarktan Haber. Tur Lalesi 30. Beyt. Ali Nihat Tarlan tercü-mesi)

İkbal’in bu konudaki görüşlerini yansıtan birkaç şiirini burada almakla görüşlerine önemli bir ışık tutacağımı sanı-yorum.

O Müslüman adlı şiirinde Müslümanın nasıl olması gerektiğini anlatmaktadır. (Musanın Vuruşu adlı eser. Celal Soydan tercümesi)

Müminin bir anında yeni şan, yeni debdebe vardır.

Konuşmasında, davranışında Allah’ın şahitliği vardır.

Kahharlık, gaffarlık, kutsi kişilik ve azamet

İşte bu dört öğeyle Müslümanlık oluşmaktadır.

O bu toprak bedenli ruh, Cebrail’in komşusudur.

Onun yuvası ne Buhara ne de Bedehşan’dır.