1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37  38  39  40  41  42  43  44  45  46  47  48  49  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  81  82  83  84  85  86  87  88  89  90  91  92  93  94  95  96  97  98  99  100  101  102  103 



   2-Kur’an’daki sıraya göre sadakaların verileceği ikinci bir sınıf “ve’l-mesakîn” dir. Bu da miskinler içindir demektir. Buradaki miskin tabiri için farklı yorumlar mevcuttur. Ebu Hüreyre’den rivayet edilen bir hadise göre, Peygamberimiz(s.a.v.) miskinden maksat “ihtiyacı olup da dilenmekten çekinen kimsedir” demiştir.    Hz. Ömer’e göre miskin “Gayr-ı Müslimlerin fakirleridir.” Daha doğrusu hicret eden gurbette olan Gayr-Müslimlerin fakirleri. Bu konuda başkaca görüşler de vardır. Mezheplere göre fakir ve miskin kavramları farklı bir şekilde anlamlandırılmıştır. 8/41 ayetinde ganimetlerden beşte bir hissenin kimlere verileceği sayılırken ‘lil- fukara’ tabiri yok, bunun yerine ‘ve’l mesakine’ tabiri var. Bu da dikkate alınması gereken bir husustur. Bence bu iki maddede göz önünde bulundurulması gereken soru şudur: Sadakalar doğrudan fakire mi verilmeli yoksa fakirler için harcanması yeterli olur mu? Fakirler için barınma yerleri, yemekhaneler ve hastaneler yapmak hatta işyeri açmak gibi faaliyetler bu ayetin kapsamı içine girer mi? Çünkü ayet fakirlere verin demiyor, fakirler içindir diyor. Bu konuda İslam alimleri ilk uygulamalara bakmışlar, doğrudan fakirlere vermeyi esas almışlar, fakirler ve fakirlik için yapılması mümkün olan birçok davranış gözden kaçmıştır. Bunda sadaka ile zekât terimlerinin birbiri yerine kullanılmış olmasının da etkileri vardır.

   3-Sadakaların verileceği üçüncü sınıf “ve’l-amiline ” yani zekât/sadaka toplayan memurlar sınıfı için demektir. Bu fasıldan da zekât/sadaka toplayan memurların maaşları anlaşılmıştır. Toplanan sadaka mallarının - koyun, sığır, deve, buğday, hurma gibi- muhafaza edilmesi ve dağıtılması için yapılan harcamalar bu sınıfa dahil midir? Bu malların hem muhafazası, hem harcanması hem de bu işlerle uğraşanların maaşları bu fasıldan ödenemez mi? Nitekim Muhammet Hamidullah İslam Peygamberi adlı eserinin 1635. paragrafında Devletin askeri ve mülki memurlarının maaşlarının da bu fasıldan ödenebileceğini söylemektedir.

  

  59

  

 


59
Önceki                  Sonraki