Uhut savaşında ve sonrasında Müslümanlara ve Peygamberimize düşmanlık besleyen ve onu öldürmeye

kalkan Beni Nadir Yahudileri Medine’den çıkarıldılar. Beni Nadir Yahudilerinin bıraktıkları malların tamamı Haşr süresi 6-10 ayetleri gereği fey’ olarak Peygamberimize tahsis edilmiş yani devlet bütçesine aktarılmışlardı.

Mekke’nin fethinden sonra Medine şehir devletinin etki alanı genişledi ve kısa zamanda bütün Arabistan’a hâkim olundu. Bu genişleme devletin masraflarını da artırmış bulunuyordu. İşte bu sıralarda Peygamberimiz(s.a.v.) sadaka adı altında Müslümanlardan vergi almayı başlatmış ve bu amaçla da sadaka toplayacak memurlar görevlendirmişti. Sadakaların kimlerden ve ne miktarda toplanacağının esaslarını da kendisi belirledi. Bu toplanan vergilerin devletin ihtiyaçları için toplandığını anlamayan bazı kişiler toplanan sadakalardan kendilerine pay verilmesini istediler. Bunun üzerine 9/60 ayeti indi ve toplanan sadakaların ne amaçla harcanacağı açıklanmış oldu. Bu tarihten sonra devlet gelirleri arasına iki ayrı vergi daha ilave edilmiştir: Gayr-ı Müslimlerden alınan haraç ve cizye vergileri.(4)

Medine şehir devletinin o zamanki başlıca giderleri şunlardan ibaretti: Savaş giderlerini karşılamak; fakirlere yetimlere, borçlulara, yolculara yardım etmek; görevlen-dirilen memur, vali, elçi gibi kişilere maaş vermek, gelen elçilerin ve heyetlerin masraflarını karşılamak. O dönemde beş dirheme bir koyun alınıyordu ve Mekke valisinin maaşı günde bir dirhemdi.

4 İslam ansiklopedisi ilgili maddeler. 20