1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37  38  39  40  41  42  43  44  45  46  47  48  49  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  81  82  83  84  85  86  87  88  89  90  91  92  93  94  95  96  97  98  99  100  101  102  103 



   71

  

  tahsis etmiştir. Kaf süresi.50/17-18. ayetler) Onlar insanların yaptıkları iyi ve kötü işleri yazarlar ve bu yazılan şeyler hesap günü delil olarak ortaya konur. İnsanlara kitabını oku denir. Eğer insanın sorumlu olduğu eylemler, vukuundan önce yazılı olsaydı ve bunlar o yazıya göre meydana gelseydi, Allah ne diye her bir insan için iki yazıcı melek görevlendirsin. O halde Allah, irade özgürlüğüne sahip bir insan yaratmak istediğinde onların hür olan eylemlerini önceden yazmayı murat etmemiştir. İnsanları eylemlerinde hür bırakmıştır. Yani Levh-i Mahfuz’da yazılanlar arasında insanın özgür iradesiyle yaptığı eylemler bulunmamaktadır.

  (Âlu İmran 3/181). ayeti de bunu doğrulamaktadır. Nitekim sorumluluk gerektiren davranışlar söz konusu olduğunda Allah şöyle buyuruyor: Onların işledikleri günahları öteki günahlarıyla beraber yazacağız. (senektüb) سَنَكْتُبْ

      Günah gibi irade hürriyetinin konusu olan bir eylem söz konusu olduğunda, Allah bunu ‘yazmıştık’ demiyor, yazacağız diyor.

      Allah, insan davranışlarını âlim sıfatının gereği olan bilme sıfatına mahkûm etmemiş, hür bir insan yaratmak istediği için insanların davranışlarını yazma işinde melekleri görevlendirmiştir. Allah’ın insan ve cinlerin davranışlarını önceden bilmesi ve insan ve cinlerin de bu bilgiye göre davranma zorunda olmasından başka bir alternatif yoksa, yani Allah için başkası mümkün değilse, Allah irade hürriyetine sahip kullar yaratamaz demektir. Çünkü onun bilme kudreti haşa buna engel olur. Bence Allah, sahip olduğu kudretle hür kullar yaratmayı dilemiş ve bunu insan ve cinler olarak yaratmıştır. Kulların eylemleri hakkındaki bilgisini, eylemlerin vukuundan sonraya bırakmış olabilir. Eğer iyi ve kötü davranışlar önceden belirlenmiş ve yazılmış olsaydı, meleklerin görevlendirilmiş olması anlamsız olurdu. Allah

  

 


71
Önceki                  Sonraki