RİZE’NİN YÖNETİM TARİHİ

  GİRİŞ

   Genellikle yönetim kavramı yönetenler, yönetilenler ve yönetim kurallarını içerir. O halde bizim yapacağımız şey, Rize coğrafyasında yönetenleri, yönetilenleri ve yönetim kurallarını ve bunun zamanla aldığı şekilleri incelemekten ibaret olacaktır.

  Bizim çalışmamız, bir taşra birimi olan Rize ilinin ve Rize merkezli yönetimlerin kapsadığı coğrafya ile sınırlıdır. Yani bu coğrafyadaki yönetimle. Burada şunu açıklıkla belirtmeliyiz ki bir üniter devlette yerel yönetim söz konusu olduğunda her bir taşra biriminin yönetimi, yönetim kuralları açısından bir değerinden farklı değildir. Çünkü yerel yönetim birimlerinin nasıl yönetileceğini merkezi yönetim belirler. Bir ilin yönetimi diğer bir ilin yönetimi gibidir. Yani bütün iller, ilçeler, nahiyeler ve köyler yönetim bakımından birbirine benzer durumdadır. Fakat Osmanlı İmparatorluğu zamanında durum biraz farklıdır. O dönemde eyaletler veya sancakların yönetimi, merkezi yönetimce belirlenen esaslara göre birbirinden farklı olabiliyordu. Nitekim Trabzon’un kendine özgü vergi kanunları vardı.

   O halde bizim yapacağımız şey, taşra yönetimi bazında yönetim birimlerinin tarih içinde aldığı şekilleri incelerken, özellikle bunun Rize ili sınırları içindeki yansımalarını gözden geçirmek olacaktır.

   Diğer yanda kullanacağımız yöntem ve yol haritamızı da dayanağımız olan tarihi kaynaklar ve belgeler çizecektir. Bize yol gösteren tarihi kaynaklar ve belgelerin başlıcaları