kararlaştırılmış bir günde oğlan tarafından bir gurup erkekle bir gurup kadın ve birkaç delikanlı kızın evine giderlerdi. Kız tarafı yemek hazırlar, yakın akraba ve komşuları da çağırırdı. Erkekler ayrı, kadınlar ayrı odada otururdu. Eğer anlaşmada pürüzlü bir taraf kalmışsa konuşulur ve anlaşmaya varılırdı. Oğlan tarafı istenen başlık parasını verir, kızın nüfus cüzdanını alırdı. Yemekler yenilerek böylece ara kesme tamamlanırdı. Erkek tarafı uğurlanırken silahlar patlar böylece sözleşmenin gerçekleştiği aleme ilan edilirdi. Erkek tarafı bu nişan törenini devrin silahlarıyla , tabanca, tüfek, dinamit v.s patlatarak duyururdu. Çok eskilerde mavzerle tek tek mermi atılırdı. Sonraları dinamit patlatmak ve tabanca ile mermi atmak adet oldu. Çok daha eskilerle dolma tüfekle şenlik yapılıyordu. Barut tüfeğe doldurulur ve patlatılırdı. Buna “donanma yapmak” denirdi.
Ara kesmeden sonra işin bozulması nadir görülen bir olaydır. Eğer kız tarafı nişanı bozarsa erkek tarafı kızı kaçırabilirdi.
e) KIZ KAÇIRMA-PEŞE GİTME
Rize’nin bazı yerlerine kız kaçırma deyimi yerine “kız çekme” deyimi kullanılır. Kızı isteyip de alamayan oğlan tarafı, kızı zorla çeker götürürdü. Oğlan birkaç arkadaşını yanına alır ve kızı kaçırabileceği bir yerden ( bu yer değirmen olabilir, kız ot kesmeye gitmiş olabilir, hatta bir imecede çalışır vaziyette olabilir. ) zorla kaçırır. Bu işi yapanlar silahlıdır ve kararlıdır. Üzerlerine kimse varamaz. Kızın bağırıp çağırması, direnmesi de fayda vermez. Oğlan kızı akrabalarından birinin evine götürür ve burada kıza zorla sahip olur. Birkaç gün dağlık bir yerde de saklanabilirler. Zorla yapılan bu kaçırma olayından sonra bu iki aile uzun süre düşmanlık eder ve ancak çok sonraları barışırlar.
Peşe gitme veya kız kaçırma olaylarının farklı sebepleri vardır. Eğer kız, sevdiği bir kimseye değil de istemediği birine veriliyorsa, sevgilisi olan oğlan tarafından kaçırılmayı bekler, veya kızı istiyorlar da aile de söz sahibi olanlar kızı istenilen yere vermiyorsa bu kız kaçırma veya peşe gitme olayı gerçekleşebilir. Kız kaçırma olaylarının pek çoğu aslında bir peşe gitme olayıdır ve bu bazı siyasetçi aile büyükleri tarafından tezgâhlanır. Karşılıklı haberleşme ile uygun zaman kollanır ve kaçırma zamanı kararlaştırılır. Bu durumda oğlan tarafı kızı zorla kaçırmış olur. Burada kızın bağırıp çağırması rol gereğidir. Bir müddet sonra kızın çeyizi kıza gönderilir. Kız tarafı ikna edilemezse husumet uzun süre devam eder.
Peşe gitme: Kızın kendi isteğiyle ve ailesine karşı tavır alarak anlaşmalı bir şekilde oğlanla beraber kaçmalarıdır. Peşe gitme olayı, kimse mani olmasın diye genellikle gece olur. Herkes uyuduktan sonra sabaha karşı kız hazırlamış olduğu bohçasını yanına alarak evden çıkar ve dışarıda bekleyen oğlanla
28
30 |