ihtiva ediyordu. Hemşin nahiyesine gelince bu günkü Çamlıhemşin’le birlikte Kaptanpaşa bölgesini de içine alıyordu. Hemşin nahiyesinin 32 köyü, 1567 hanesi ve 5957 erkek nüfusu mevcuttu. Atina kısa bir zaman sonra yeniden ilçe merkezi oldu.

  1869 tarihli Trabzon Vilayeti Salnamesine göre Rize kazası dahilinde 8 medrese, 155 medrese talebesi, ve 6 müderris bulunuyordu. Kuraiseba nahiyesinde 1 medrese 25 medrese talebesi; Pazar nahiyesinde 4 medrese, 54 medrese talebesi; Hemşin nahiyesinde 1 medrese ve 15 medrese talebesi vardı. Salnamede Rize şehir merkezinde 4 adet medrese gösterilmiştir. Zamanla günümüz Rize Vilayeti dahilinde yeni medreseler açılmaya devam edilmiştir.

   O zamanki Trabzon Vilayeti dahilinde bulunan 16 kazada 686 medrese bulunmakta idi. Medrese çokluğu bakımından Of, Bafra, Kelkit kazası ile Niksar nahiyesi temayüz etmektedir. Bilhassa Of kazası 350 medrese 2364 medrese talebesi ile Osmanlı ülkesinin medreseler merkezi durumundadır. Her köyde birkaç medrese olduğuna göre medreselerin çoğunluğunun yatılı olduğu ve ülkenin her tarafından talebe aldığı söylenebilir. “Oflu Hoca” deyiminin bu gün bile dillerde dolaşmasının bir sebebi de Of’da bunca medrese bulunmasından kaynaklanmaktadır.

  Medreselerimizde genellikle isimleri belli bazı kitaplar okutulur ve bu kitapları okuyup öğrenenlere icazet verilirdi.

  9